Klimaatverandering zou de ramp in Spanje veroorzaken. Maar misschien is het allemaal iets genuanceerder dan dat. Marokko voert al lang cloud seeding-projecten uit om meer regen te produceren. Kritiek daarop is er ook al een hele tijd, maar ze gaan ermee door. Water is immers schaars in dat land. Het zou wel degelijk mogelijk kunnen zijn dat die cloud seeding in combinatie met actieve depressies op de oceaan voor deze extreme regenval heeft gezorgd. Die depressies bestaan al heel lang. En ze waren wel eerder extreem. In 1957 vielen in de regio Valencia ook veel slachtoffers door een regenstorm. In 1962 gebeurde dat ook in de regio Barcelona. In 1996 was er een ramp in de Pyreneeën, bij Biescas. Om slechts enkele voorbeelden te noemen.
Stormen in Spanje zijn niet nieuw; deze extremiteit misschien wel. Maar er is nog iets: ontbossing en mismanagement. Ooit was Spanje grotendeels een woud van vooral eiken, beuken en dennen. Het meeste bos is – net als in de rest van Europa – verdwenen. Het vrijgekomen land wordt al heel lang onzorgvuldig beheerd. Op sommige plaatsen in het zuiden is sprake van verwoestijning. Extremadura is het gevolg van ontbossing en heeft nu veel droge steppen. Monegros is ook een steppengebied geworden. De steden en dorpen hebben meer huizen gekregen, maar aan goed watermanagement is Spanje – zo lijkt het – nog nooit toegekomen. De ramp in Zaragoza in 2023 was eveneens niet misselijk. Volgens een van mijn vrienden in Zaragoza hebben ze daarvan niets geleerd. Een speciaal waterbekken om dit soort situaties te voorkomen is zo aangelegd dat het geen enkel effect heeft…
Kortom: voordat we gaan roepen dat het allemaal uitsluitend het gevolg is van klimaatverandering is het verstandig even na te denken. Wij mensen – en vooral politici – gooien gemakkelijk alles op één hoop. Dat is lekker makkelijk. Maar de aarde is een levende planeet, gevormd door klimaatverandering. Wij mensen zijn het gevolg van klimaatverandering. We zijn tropische, naakte apen, die zich hebben verplaatst naar andere, gematigder en koudere streken. Daar hebben wij de omgeving aangepast aan ons gedrag. Dieren doen dat anders: zij passen zich aan aan de omgeving. Hier schuurt het. Als we steden bouwen aan de kust dan weet je dat het kan stormen. Als je dorpen bouwt aan de voet van een – ontboste – berg dan zijn er ook risico’s. Als je de rivieren gaat leiden en beperken, om zo huizenbouw mogelijk te maken dan is je toekomst onzeker. Er is nog veel meer over te zeggen, maar het belangrijkste punt is: trek niet te snel conclusies en geloof niet alles wat in de oppervlakkige mainstream media staat.
Uiteraard is deze ramp verschrikkelijk voor de mensen in die regio’s. Maar gezien de rampen uit het verleden en de technologisch mogelijkheden om het weer te beïnvloeden is het wellicht verstandig als er wordt geleerd van de geschiedenis. En dat geldt niet alleen voor dit onderwerp.
Als klimaatverandering als enige zondebok wordt gezien, bestaat het risico dat andere cruciale factoren niet worden aangepakt. Zowel historisch inzicht als betere planning, zoals goed doordacht waterbeheer en herbebossing, zouden Spanje kunnen helpen om de gevolgen van extreem weer te beperken.
